„Autorytet i pomoc rodzicielska jest niczym latarnia morska dla statku,

by nie rozbił się o przybrzeżne skały, w braku doświadczenia…”

Mamy nadzieję, że lektura kilkunastu poniższych akapitów przekona przynajmniej część czytelników, że warto bawić się ze swoim dzieckiem kreatywnie, wzbogacać jego wyobraźnię, kształtować umiejętność poszukiwania nowych pomysłów i czynnie uczestniczyć  w życiu przedszkolnym.

W naszym przedszkolu (w Warszawie) dzięki  przychylności Pani Dyrektor, otwartości Rady Pedagogicznej  w 2010 roku rozpoczęto realizację innowacyjnego programu  Kreatywny przedszkolak. Opisywany program to wynik naszych obserwacji podpartych wiedzą naukową pracowników zakładu Psychopedagogiki Kreatywności Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie. Podjęta w 2009 roku współpraca z APS  zaowocowała szkoleniami dla nauczycieli, praktykami pedagogicznymi dla studentów, badaniami naukowymi, dostępem do opracowań na temat kreatywności dziecięcej, artykułami np. w Wychowaniu w Przedszkolu.

Jako nauczycielki, zauważyłyśmy również, że możliwości wyobraźni dzieci są  bardzo szerokie – nieograniczone schematami, kulturą i codziennymi obowiązkami. W późniejszych okresach rozwoju człowiek najczęściej powiela istniejące schematy i wzorce.

Bazując na potencjale intelektualnym, umiejętnościach uczenia się i tworzenia wyobrażeń u dzieci w wieku przedszkolnym, podjęłyśmy próbę wyposażenia naszych wychowanków w bogatszy wachlarz możliwości myślenia twórczego. Nie dlatego, żeby kiedyś byli lepszymi pracownikami, ale głównie po to, by wzbogacać ich wewnętrzny świat, przeciwdziałać sztampowości, pomóc stać się kimś spełniającym swoje marzenia, kimś bardziej otwartym i szczęśliwym.

Nowatorstwo programu polegało na zastosowaniu metod pozwalających na wzbogacanie płynności, giętkości i oryginalności myślenia. Wykorzystywano m. in. bajki heurystyczne, tworzenie skojarzeń, zadania rozwijające i pomysłowość. Stosowano także działania uwrażliwiające na muzykę i teatr oraz tworzenie własnych form.

Po przeprowadzonych licznych zajęciach oczekiwałyśmy, że podwyższy się poziom myślenia twórczego dzieci i staną się one otwarte na otaczający świat w poszukiwaniu podstaw wiedzy, odpowiedzi oraz rozwiązań problemów. Zakładałyśmy, że efekty naszych działań będą widoczne w pracach plastycznych, improwizacjach instrumentalnych, wokalnych oraz ruchowych. Dzieci  będą również intensywniej rozwijać swoje zainteresowania i pogłębiać wiedzę społeczno-przyrodniczą i dotyczącą sztuki.

Przez dwa lata realizowałyśmy program podejmując następujące działania:

  • co tydzień, w każdej grupie odbywały się zajęcia z kreatywności, prowadzone przez nauczycielki przedszkola,
  • w ramach zajęć umuzykalniających prowadzone były zabawy z improwizacji wokalnych, instrumentalnych i ruchowych,
  • co miesiąc odbywały się cykliczne spotkania z muzyką – w formie audycji i koncertów,
  • raz w miesiącu dzieci brały udział w przedstawieniach teatralnych,
  • systematyczne wprowadzałyśmy nowe techniki plastyczne w ramach zajęć dydaktycznych, konkursów, realizacji dekoracji, instalacji tematycznych (modele maszyn, pojazdów, zabawek, scenografie, kostiumy itp.)
  • organizowałyśmy wycieczki do galerii malarstwa, muzeum karykatury- rysowanie portretów bliskich, postaci z bajek i filmów,
  • aranżowałyśmy dla spotkania z pisarzami i ludźmi związanymi z teatrem,  telewizją i radiem,
  • zapoznawałyśmy dzieci z wartościowymi pozycjami literatury dziecięcej,
  • wspomagałyśmy dzieci w autorskim opracowaniach bajek i baśni – pacynki, teatr cieni i żywy plan.

Zauważyłyśmy, że w pewnym momencie współpraca z rodzicami dzieci zeszła na dalszy plan. Tym czasem warto zaznaczyć, że dziecko obserwując rodzica aktywnie uczestniczącego w życiu przedszkola, szybciej przechodzi okres adaptacyjny, zaś przedszkole staje się jego drugim domem, do którego lubi przychodzić i gdzie uwielbia spędzać czas. Pod koniec edukacji trudno mu jest się z nim rozstać, co owocuje w późniejsze wspomnienia i powroty.

W ciągu trzech lat współpracowałyśmy z rodzicami dzieci na wielu płaszczyznach. Pokazywałyśmy im nowe drogi oraz możliwości rozwijania talentów swoich dzieci. Zachęcałyśmy do powielania wzorów proponowanych zabaw z dzieckiem. Uczyłyśmy szerszego spojrzenia na świat.

Organizowałyśmy  zajęcia otwarte dla rodziców, które  pokazywały twórczość dziecięcą i twórcze metody pracy w grupach. Przeprowadzone zajęcia otwarte miały charakter integracyjny i zawierały zabawy inspirowane burzą mózgów, dorysowywanie elementów, aby stworzyć całość, wymyślanie nowych twórczych rozwiązań problemów poprzez rysunek i ruch; gra na gazetach i instrumentach kuchennych, kalambury, „Rysek na pustyni”- tworzenie bajki na podstawie piramidy skojarzeń, wspólne wykonywanie prac plastycznych z różnorodnych materiałów np. baranków metodą „Edukacji przez Ruch” Doroty Dziamskiej oraz rozwijanie wyobraźni.

Rodzice aktywnie włączali się w życie przedszkola poprzez organizowane przez grono pedagogiczne liczne konkursy plastyczne  np. konkurs „Rodzina misiów” – poświęcony patronce przedszkola czy  konkursy „Witaminka Zdrowinka”; „Jesienny liść”, „Odlatujące ptaki”, „Śniegowa gwiazdka”, „Aniołek” i „List z marzeniami”. Jeden z konkursów wymagał od nich nauki pieczenia świątecznych pierniczków. Niejednokrotnie prace Rodziców zdobiły hole przedszkola np. anioły, ptaki a na Święta Bożego Narodzenia wszędzie roznosił się zapach słodkich pierników.

Podczas każdego z konkursów Rodzice mogli wykazać się kreatywnością. Praca z dziećmi skupiała się na rozwijaniu wyobraźni i pomysłowości oraz myślenia twórczego i dotyczyła tworzenia nowych pomysłów, łączenia już istniejących, postrzegania świata na nowo, umożliwienia wielokierunkowości poszukiwań rozwiązywania danego problemu. Rodzice poprzez takie działania stawali się wspaniałym wzorem dla swoich dzieci. Ważną kwestią był proces naśladownictwa i identyfikacji polegający na powtarzaniu czynności i zachowania osób dorosłych oraz ich cech indywidualnych przez dziecko.

Rodzice z Przedszkola 214 również z entuzjazmem podjęli pomysł zapraszania grupowych maskotek oraz prowadzenia pamiątkowej kroniki z czasu pobytu maskotki. Niektórzy nawet wspominali o pozytywnym wpływie pluszaka na dziecko – to jedyna zabawka, którą dziecko szanowało, dbało i przytulało. Dzieci i rodzice bardzo zaangażowali się w projekt. U niektórych maskotka była nawet kilkakrotnie, a atrakcje jakie ją spotykały były godne pozazdroszczenia. Maskotka regularnie chodziła do kina, leciała balonem, była na pokazie motocyklowym, świętowała  urodziny i poznawała wielu nowych przyjaciół. A wszystko to dzięki pomysłowości dzieci i ich rodziców.

Ciekawym przeżyciem  dla wszystkich rodziców było również coroczne organizowanie występów dla dzieci z okazji pożegnania Przedszkola. Rodzice współtworzyli scenariusz uroczystości,  samodzielnie kreowali postacie, tworzyli scenografie i z wielkim zaangażowaniem wcielali się w role. Dla nich było to ogromne przeżycie, ale za to pozostały im również piękne wspomnienia. Świadczą o tym następujące wypowiedzi:

 

 „Jestem ojcem obecnie 7 letniej Amelki. Na koniec roku nasza Pani zaprosiła rodziców do przygotowania niespodzianki dla dzieci. Zadaniem rodziców było zatańczenie identycznego układu, który zatańczyły na festynie dzieci. Mieliśmy wieczorami 5 prób trwających po 1,5 h każda, na których Pani  „wycisnęła z nas siódme poty”. Choreografia nie była taka prosta, jak nam się wydawało. Z trudem daliśmy radę zatańczyć, choć dzieci i tak były lepsze. Ale widok zaskoczonych min dzieci podczas naszego występu, zachwytu a nawet łez szczęścia pokazał, że było warto podjąć ten wysiłek”

Maciej R, tata Amelki.

„Czasy, gdy moja córka Weronika uczęszczała do przedszkola wspominam z ogromną sympatią. To tam właśnie przy wsparciu ogromnie zaangażowanej Kadry mogła kształtować swoją osobowość i rozwijać swoje talenty. Bardzo często jako rodzice mogliśmy podziwiać swoje pociechy w licznych przedstawieniach, zarówno na szczeblu samego przedszkola, jak też w dzielnicowych Centrach Kultury. Dzieci bardzo chętnie uczestniczyły we wszystkich występach i było to dla nich nie lada przeżycie. Moja córka właśnie w przedszkolu zyskała pewność siebie a liczne występy pomogły Weronice pokonać nieśmiałość. Panie z przedszkola nie zapominały również o zdolnościach rodziców. Na zakończenie edukacji przedszkolnej w ramach niespodzianki dla dzieci – rodzice wcielali się w postaci grane wcześniej przez swoje pociechy. Była to niesamowita niespodzianka dla dzieci a dla rodziców pokonanie bariery wstydu i sprawdzian wyluzowania oraz zmierzenie się z najszczerszą i najcenniejszą krytyką swoich latorośli. Szeroki wachlarz imprez i występów organizowanych przez Kadrę a przez nas zapisywanych na licznych płytach spowodowały, że lata spędzone w przedszkolu wspominamy bardzo ciepło. Często w wolnym czasie zasiadamy przed telewizorem czy komputerem i odtwarzając poczynania naszych pociech sprzed prawie dekady z rozrzewnieniem wspominamy czasy beztroskiej, ale też wiele uczącej zabawy”

Justyna, mama Werki

Dobra współpraca z rodzicami przedszkolaków, wychodzenie naprzeciw ich potrzebom, ale również pokazywanie innych, twórczych dróg pracy z dziećmi ma same zalety.

To rodzic jest wzorem dla dziecka.  W dzisiejszych czasach coraz częściej rodzice są zapracowani, zestresowani i  w ciągłym biegu – dobre ujednolicenie działań wychowawczych z przedszkolem przyczynia się do umocnienia więzi rodzinnych. Grono pedagogiczne w przedszkolu jest tylko podporą, która proponuje, ukierunkowuje i pomaga. Wiemy i jesteśmy przekonane, że tylko empatyczne podejście oraz chęć pracy ze swoim dzieckiem, w przyszłości przysporzy każdemu rodzicowi poczucia dumy i przekonania o własnej sprawczości.